DNA Zoekmachine – Het boek over DNA-databanken: de werkwijze én toekomst van een onmisbaar opsporings- en identificatiemiddel
Wat is de rol van DNA-databanken bij zaken zoals de moord op Anne Faber, de identificatie van de ruim vijftig jaar vermiste visser Arie van der Plas en de ontmaskering van de Amerikaanse seriemoordenaar de ‘Golden State Killer’? Lex Meulenbroek, DNA-deskundige bij het NFI, neemt de lezer in zijn nieuwe boek DNA Zoekmachine mee in de mogelijkheden en ontwikkelingen van DNA-databanken. Het boek beschrijft zes aangrijpende zaken die elk op hun eigen manier laten zien hoe cruciaal DNA-databanken zijn voor het oplossen van misdrijven en het identificeren van onbekende doden. DNA Zoekmachine is op 22 november 2021 verschenen.
DNA Zoekmachine leert de geïnteresseerde lezer alles over de wereld van de DNA-databanken die worden gebruikt voor forensisch onderzoek. Hierbij staan drie databanken centraal. Allereerst de Nederlandse DNA-databank voor strafzaken en de DNA-databank Vermiste Personen. Deze databanken zijn sinds de start in respectievelijk 1997 en 2007 tot op de dag van vandaag van onschatbare waarde voor de opsporing van daders van misdrijven en het identificeren van onbekende doden. Wekelijks koppelt de DNA-databank voor strafzaken zo’n 85 sporen van plaatsen delict aan personen en draagt daardoor continu bij aan het oplossen van zaken. De DNA-databank Vermiste Personen is van grote waarde voor het identificeren van onbekende doden en daarmee voor het terugvinden van vermiste personen.
Genealogische DNA-databanken
In 2018 diende zich in de Verenigde Staten echter als een donderslag bij heldere hemel een nieuwe opsporingsmethode aan: genealogische DNA-databanken. Hoewel deze databanken oorspronkelijk niet voor de opsporing en identificatie bedoeld zijn, blijken deze private DNA-databanken daarvoor wel bijzonder interessant. Personen laten in deze genealogische DNA-databanken vrijwillig hun DNA-profiel opnemen om meer te weten te komen over hun afkomst en (verre) verwanten. In Amerika lukte het om met deze databanken de mysterieuze Golden State Killer na meer dan veertig jaren alsnog te ontmaskeren. Inmiddels zijn in de VS op deze manier meer dan tweehonderd cold cases opgelost. Maar ook dichterbij huis had deze methode succes: een vastgelopen dubbele moord die Zweden lang in zijn greep hield, kon na zestien jaar alsnog worden opgelost.
Techniek en nieuwe mogelijkheden
Meulenbroek werpt een blik op de techniek en de werkwijze van de verschillende DNA-databanken. Hij staat uitvoerig stil bij de mogelijkheden die deze databanken in de toekomst zouden kunnen bieden. Op het gebied van forensisch DNA-onderzoek is namelijk steeds meer mogelijk. Meer dan zelfs nu in Nederland gebeurt of bij wet geregeld is. Forensisch DNA-onderzoek ontwikkelt zich snel, waardoor met nieuwe technieken zelfs de koudste cold cases soms in een stroomversnelling kunnen komen. De zes zaken die Meulenbroek voor het boek heeft geselecteerd, illustreren de kracht van dit opsporingsmiddel op indrukkende wijze.
Juiste informatie voor goede afweging
DNA Zoekmachine laat zien welke nieuwe mogelijkheden zich aandienen. En welke ethische en juridische afwegingen daarvoor in ogenschouw moeten worden genomen. Het is immers aan de samenleving en de politiek om te bepalen of we in de toekomst gebruik willen maken van deze mogelijkheden voor de opsporing in Nederland. Om deze afweging goed te kunnen maken, moet men goed geïnformeerd zijn. Met DNA Zoekmachine beogen Meulenbroek en co-auteurs Diederik Aben (advocaat-generaal bij de Hoge Raad der Nederlanden) en Paul Poley (tekstschrijver) daaraan bij te dragen.
DNA Zoekmachine wordt uitgegeven door uitgeverij Bertram + de Leeuw en ligt vanaf 22 november 2021 in de winkel.
DNA Zoekmachine
Databanken en hun slagkracht bij opsporing en identificatie
ISBN 9789461562739
400 pag, € 24,95
