Ontwikkelingen

De Nederlandse DNA-databank investeert in ontwikkelingen om de communicatie en procedures met ketenpartners zo efficiënt en effectief mogelijk te laten verlopen.  Een aantal van de lopende en toekomstige ontwikkelingen worden hieronder nader beschreven.

Nieuwe ronde nieuwe kansen

DNA-profielen van sporen die niet aan de criteria voldoen om opgenomen te worden in de DNA-databank worden eenmalig vergeleken met de op dat moment aanwezige DNA-profielen in de DNA-databank voor strafzaken. Dat terwijl de DNA-databank voor strafzaken elke maand verder groeit. Om die DNA-profielen van sporen ook met daarna opgenomen DNA-profielen te vergelijken, is er sinds 2021 de optie waarbij deze DNA-profielen elke twee maanden eenmalig worden vergeleken met de DNA-profielen in de DNA-databank voor strafzaken. Na één jaar beslist de officier van justitie of het DNA-profiel nog langer vergeleken moet worden met de DNA-databank voor strafzaken.

DNA-portaal

De Nederlandse DNA-databank heeft in de afgelopen jaren steeds meer DNA-profielen van externe laboratoria gekregen om te verwerken. In samenwerking met private laboratoria is het DNA-portaal ontwikkeld, waardoor er meer aanvragen van deze private laboratoria verwerkt kunnen worden dan voorheen. Zowel het opnemen van DNA-profielen in de DNA-databank als de eenmalige vergelijking is mogelijk via het platform. De handelingen zijn veelal geautomatiseerd en daarnaast zijn de resultaten snel in te zien.

Meer informatie is te lezen in het nieuwsbericht over de het DNA-portaal.

Daarnaast zijn er in de maatschappij en wetgeving ontwikkelingen gaande waar de Nederlandse DNA-databank bij betrokken is of die raakvlakken hebben met de Nederlandse DNA-databank. Een aantal van deze ontwikkelingen worden hieronder genoemd.

Conservatoire DNA-afname

Sinds 2015, na het onderzoek van de commissie Hoekstra, bestaat er meer behoefte om bij personen die verdacht worden van een feit waar voorlopige hechtenis voor staat al voor de veroordeling celmateriaal af te nemen. Dit celmateriaal wordt bewaard tot na de veroordeling, daarna wordt pas een DNA-profiel gemaakt van het celmateriaal. Het uiteindelijke doel hiervan is dat er, na veroordeling, meer DNA-profielen in de DNA-databank voor strafzaken opgenomen worden en dit de opsporing bevorderd. Deze ontwikkeling heeft onder andere impact op de omvang van de opslag van celmateriaal van deze personen en het aantal op te nemen DNA-profielen. Daarnaast zal dit ook invloed hebben op de procedures die nu gehanteerd worden. Conservatoire afname van celmateriaal wordt gezien als een uitbreiding op de wet DNA-onderzoek bij veroordeelden.

Genealogische databanken

In 2018 zijn genealogische databanken voor het eerst gebruikt voor het oplossen van misdrijven in Amerika. Sinds die tijd hebben een aantal Europese landen deze methode ook toegepast. In Nederland is in 2023 door het OM en het NFI een pilot voorgesteld om genealogische databanken te gebruiken voor dit doeleinde. Dit wordt momenteel beoordeeld door een rechtercommissaris. Genealogische databanken bevatten andere informatie en zijn anders toegankelijk dan de DNA-databanken die door de Nederlandse DNA-databank worden beheert. Voor meer informatie over het gebruik van genealogische databanken zie de boeken Een hooiberg vol spelden en de DNA Zoekmachine.